Τετάρτη 31 Δεκεμβρίου 2008








Ιατρική και Πολιτική στον Έβρο (1920 -2007)

Του Θόδωρου Ορδουμποζάνη

Η Θράκη, με την ενσωμάτωσή της στον κορμό της Ελλάδας το 1920, συμμετέχει πλέον ενεργά και ισότιμα στη πολιτική ζωή της χώρας. Τον Νοέμβριο του 1920 εκλέγει τους πρώτους κοινοβουλευτικούς της εκπροσώπους. Πρόκειται για την εκλογή αντιπροσώπων της μεγάλης Θράκης, όπως διαμορφώθηκε με τη συνθήκη των Σεβρών, για την Γ΄ Εθνοσυνέλευση. Ακολουθούν τα τραγικά γεγονότα του 1922 και τον Γενάρη του 1923 εκλέγονται αντιπρόσωποι της συρρικνωμένης πλέον Θράκης, για την Δ΄ Εθνοσυνέλευση. Έκτοτε και μέχρι σήμερα αρκετές δεκάδες διακεκριμένων Θρακών μας εκπροσώπησαν στο Ελληνικό Κοινοβούλιο με σπουδαία δράση και μεγάλη προσφορά. Ανάμεσά τους εκπρόσωποι όλων των επιστημονικών, επαγγελματικών και κοινωνικών τάξεων. Ξεχωριστή θέση όμως κατέχουν οι προερχόμενοι από τον ιατρικό κλάδο. Τους διακριθέντες Εβρίτες γιατρούς – πολιτικούς που άσκησαν ύψιστα κοινοβουλευτικά, και κυβερνητικά, αξιώματα, και προσέφεραν με το δικό του τρόπο ο καθένας στην υπόθεση ανάδειξης και προβολής του Έβρου στο Ελληνικό Κοινοβούλιο και την κεντρική Κυβέρνηση, θα επιχειρήσουμε να καταγράψουμε με αυτό το σημείωμα, με χρονολογική σειρά εκλογής τους!

Παπαθανάσης Αλέξανδρος, Ιατρός (οφθαλμίατρος), Αλεξανδρούπολη
Γεννήθηκε το 1889 στην Αίνο. Εκλέχθηκε Βουλευτής Έβρου στη Δ΄ Εθνοσυνέλευση την 1/11/1920, στη Δ΄ Εθνοσυνέλευση, την 16/12/1923, στην Ε΄ Εθνοσυνέλευση και κατά τη Δ΄ Περίοδο της Βουλής από 5.3.1933 μέχρι 25.3.1933, όταν και ακυρώθηκε η εκλογή του. Υπήρξε εκ των ηγετών του Κινήματος του 1935, μετά την καταστολή του οποίου φυλακίσθηκε και καταδιώχθηκε. Με την επιβολή της δικτατορίας της 4ηςε Αυγούστου εξορίσθηκε από τη Θράκη.
Μετά την απελευθέρωση υπήρξε πρώτος Διοικητής της Θράκης και επανεκλέγεται Βουλευτής Έβρου με την ΕΠΕΚ του Στρατηγού Πλαστήρα της 5ης Μαρτίου 1950, και με το κόμμα των Φιλελευθέρων στις εκλογές της 9ης Σεπτεμβρίου 195. Το 1952 προσχωρεί στον Ελληνικό Συναγερμό του Στρατηγού Παπάγου και επανεκλέγεται Βουλευτής Έβρου στις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου 1952 και στην συνέχεια στις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου 1956 με την ΕΡΕ του Κων/νου Καραμανλή. Αποχώρησε από την πολιτική τον Απρίλιο του 1958.

Κουρτίδης Κωνσταντίνος, Ιατρός, Σουφλί
Γεννήθηκε το 1870 στο Δογάνοβο Ανδριανούπολης. Εκλέχθηκε Βουλευτής Έβρου κατά τη Γ΄ Εθνοσυνέλευση στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920, στην Δ΄ Εθνοσυνέλευση στις εκλογές της 16ης Ιανουαρίου 1923 και κατά τη Β΄ περίοδο της Βουλής από την 19/8/1928 έως την 18/8/1933 με το κόμμα των Φιλελευθέρων. Το 1924 τοποθετείται Υπουργός Γενικός Διευθυντής Θράκης στη Κυβέρνηση Ανδρέα Μιχαλακόπουλου. Εκλέχθηκε επίσης Γερουσιαστής Έβρου από 21/4/1929 μέχρι 24/9/1932

Μπρίκας Γεώργιος, Φαρμακοποιός, Σουφλί.
Εκλέχθηκε Βουλευτής Έβρου με τις πρώτες εκλογές του 1920 και διετέλεσε μέλος της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης από 1/11/1920 μέχρι την 21/9/1922. Επανεκλέγει στην Δ’ Εθνοσυνέλευση από 16/12/1923 μέχρι την 30/9/1025. Εκλέχθηκε επίσης Γερουσιαστής Έβρου από 21/4/1929 μέχρι 24/9/1932

Παπαπαναγιώτου Αθανάσιος, Γιατρός
Γεννήθηκε το 1886 και εκλέχθηκε Βουλευτής Έβρου με το Δ.Δ.Ε. κατά την Α΄ περίοδο της Βουλής από 7/11/2926 μέχρι 9/7/1928.

Τιρρής Ιωάννης, Ιατρός (Χειρουργός), Διδυμότειχο

Γεννήθηκε το 1899 και εκλέχθηκε για πρώτη φορά Βουλευτή Έβρου με το κόμμα των Φιλελευθέρων στην Γ΄ Αναθεωρητική Βουλή στις εκλογές της 26ης Ιανουαρίου 1936. Μετά την απελευθέρωση επανεξελέγη Βουλευτής με το κόμμα των Φιλελευθέρων στις εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946, 5ης Μαρτίου 1950 και 9ης Σεπτεμβρίου 1951.
Υποψήφιος Βουλευτής Έβρου στις εκλογές της 16ης Νοεμβρίου 1952 και στις αναπληρωματικές εκλογές της 27ης Σεπτεμβρίου 1953 καθώς και με τη Δημοκρατική Ένωση στις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου 1956. Στη συνέχεια προσχώρησε στην νεοϊδρυθείσα Ε.Ρ.Ε. του Κωνσταντίνου Καραμανλή αλλά απέτυχε να επανεκλεγεί στις εκλογές της 11ης Μαΐου του 1958. Επανεκλέγεται Βουλευτής με την ΕΡΕ στις εκλογές της 29ης Νοεμβρίου 1961και στις 3ης Νοεμβρίου 1963.

Βλασακούδης Απόστολος, Φαρμακοποιός, Ορεστιάδα
Γεννήθηκε το 1911. Εξελέγη Βουλευτής με το κόμμα της ΕΠΕΚ (Πλαστήρας) στις εκλογές της 5ης Μαρτίου 1950, ενώ απέτυχε να επανεκλεγεί με το ίδιο κόμμα στις εκλογές της 9ης Σεπτεμβρίου 1951 και του Συνασπισμού Φιλελευθέρων και ΕΠΕΚ στις εκλογές της 16ης Νοεμβρίου 1952. Επανεμφανίζεται ως υποψήφιος Βουλευτής με την Ένωση Κέντρου στις εκλογές της 29ης Νοεμβρίου 1961 και στις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου 1963. Επανεκλέγεται Βουλευτής Έβρου με την Ένωση Κέντρου στις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου 1964 μέχρι την 21η Απριλίου 1967, όταν διαλύθηκε η Βουλή από την χούντα των Συνταγματαρχών.


Κλης Παναγιώτης, Ιατρός (Παιδίατρος), Αλεξανδρούπολη
Βουλευτής Έβρου με την Ε.Ρ.Ε. του Κωνσταντίνου Καραμανλή στις εκλογές της 11ης Μαΐου 1958 , 29ης Νοεμβρίου 1961, 3ης Νοεμβρίου 1963 και 16ης Φεβρουαρίου 1964.
Στις 3 Απριλίου 1967 ορκίζεται Υφυπουργός Συγκοινωνιών στην Κυβέρνηση του Παναγιώτη Κανελλόπουλου και την 21η Απριλίου 1967 συλλαμβάνεται από τους Πραξικοπηματίες της Χούντας.
Με την μεταπολίτευση κατέρχεται ως υποψήφιος με την Νέα Δημοκρατία στις πρώτες μεταδικτατορικές εκλογές της 17ης Νοεμβρίου, στις οποίες αποτυγχάνει να επανεκλεγεί. Λίγο καιρό αργότερα θα επανέλθει στη Βουλή καταλαμβάνοντας την έδρα του αποβιώσαντος Βουλευτή της Ν.Δ. Θανάση Κωνσταντινίδη.
Επανεκλέγεται Βουλευτής της Ν.Δ. στις εκλογές της 20ης Νοεμβρίου 1977 ενώ χάνει την έδρα του στις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1981 και αποχωρεί από την πολιτική.

Χατζηνικολάου Παναγιώτης, Οδοντίατρος, Ορεστιάδα

Πρωτοεκλέχθηκε Βουλευτής Έβρου με την ΕΡΕ στις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου 1963. Αποτυγχάνει να επανεκλεγεί στις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου 1964.
Επανεκλέγεται Βουλευτής Έβρου με την Ν.Δ. στις πρώτες μεταδικτατορικές εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974 καθώς και στις εκλογές της 20ης Νοεμβρίου 1977, της 18ης Οκτωβρίου 1981, της 2ας Ιουνίου 1985, 18ης Ιουνίου 1989, της 5ης Νοεμβρίου 1990 και 10ης Οκτωβρίου 1993.
Διετέλεσε δύο φορές Υπουργός Μακεδονίας Θράκης (2/7/1989 μέχρι 12/10/1989 και 8/8/1991 μέχρι 13/10/1993) και Αναπληρωτής Υπουργός Γεωργίας από 12/4/1990 μέχρι 8/8/1991. Παραμονές των εκλογών της 22ας Σεπτεμβρίου 1996 αποχώρησε της πολιτικής.

Ιωάννης Παπαδόπουλος , Ιατρός (Πλαστικός χειρουργός), Σαμοθράκη
Κατά τη διάρκεια της εφτάχρονης Δικτατορίας οργανώνεται στην Δημοκρατική Άμυνα,, συλλαμβάνεται από το καθεστώς, βασανίζεται και καταδικάζεται σε φυλάκιση 10 ετών.
Εκλέγεται ως βουλευτής Έβρου με την Ένωση Κέντρου – Νέες Δυνάμεις στις πρώτες μετά την πτώση της δικτατορίας εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974. Επανεκλέγεται Βουλευτής Έβρου με το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1981 και στις εκλογές του 1995.
Διετέλεσε Υπουργός Μακεδονίας Θράκης από 27/7/1985 μέχρι 5/2/1987.
Αποτυγχάνει να επανεκλεγεί στις εκλογές της 18ης Ιουνίου 1989 και αποχωρεί από την πολιτική. Στη συνέχεια για πολλά χρόνια διετέλεσε Πρόεδρος του Δ.Σ. του Λαϊκού Νοσοκομείου.

Ιωάννης Καβαρατζής, Ιατρός (Παθολόγος), Λευκίμη
Εξελέγη Βουλευτής Έβρου με την Ν.Δ. στις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974.
Επανεξελέγη Βουλευτής στις εκλογές της 20ης Νοεμβρίου 1977, πλην όμως μετά από ένσταση στο εκλογοδικείο η έδρα της Ν.Δ. παραχωρήθηκε στην Ξάνθη και στον Έβρο την κατέλαβε το ΠΑΣΟΚ. Επανεξελέγη Βουλευτής στις εκλογές του 1981, αλλά ύστερα από ένσταση συνυποψήφιου του ακυρώθηκε η εκλογή του.
Διετέλεσε Υποδιοικητής του Ι.Κ.Α. από τον Απρίλιο του 1990 μέχρι τον Οκτώβριο του 1993. Σήμερα είναι Διοικητής στο Νοσοκομείο Κομοτηνής.


Γεροντόπουλος Κυριάκος, Ιατρός (Ιατροδικαστής), Αλεξανδρούπολη.
Γεννήθηκε στην Αλεξανδρούπολη το 1956. Εκλέχθηκε Ευρωβουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία το 1984 και παρέμεινε στη θέση αυτή μέχρι τον Ιούνιο του 1989. Στις εκλογές της 18ης Ιουνίου 1989 εκλέγεται Βουλευτής Έβρου με την Ν. Δ. Επανεκλέγεται στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου 1989 και 8ης Απριλίου 1990. Το καλοκαίρι του 1993 αποχωρεί από την Ν.Δ. και μαζί με άλλους Βουλευτές ιδρύουν την Πολιτική Άνοιξη, χωρίς να μπορέσει όμως να επανεκλεγεί Βουλευτής. Το 1999 επανεντάσσεται στη Ν.Δ. αποτυγχάνει να εκλεγεί στις εκλογές της 7ης Μαρτίου 2004 και επανεκλέγεται Βουλευτής Έβρου στις εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου 2007.

Λυμπερακίδης Λεωνίδας, Οδοντίατρος, Διδυμότειχο
Γεννήθηκε στο Σουφλί το 1945. Εκλέχθηκε Βουλευτής Έβρου με την Ν.Δ. στις εκλογές της 10ης Οκτωβρίου 1993, 22ας Σεπτεμβρίου 1996 και 9ης Απριλίου 2000. Στις εκλογές της 7ης Μαρτίου αποτυγχάνει να επανεκλεγεί Βουλευτής.

Νικολαϊδης Ιωάννης, Ιατρός (Παθολόγος), Διδυμότειχο
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1952. Διετέλεσε Δήμαρχος Διδυμοτείχου από το 1982 μέχρι το 1985 και Πρόεδρος της Διευρυμένης Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Έβρου – Ροδόπης από το 1994 μέχρι το 1998 Τον Ιανουάριο του 2003 ορκίσθηκε ως Βουλευτής Έβρου του ΠΑΣΟΚ ως πρώτος επιλαχών, μετά από την εκλογή του Βουλευτή Νίκου Ζαμπουνίδη ως Νομάρχη Έβρου. Στις εκλογές του 2004 δεν επανεκλέχθηκε. Το 2000 διετέλεσε Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

Ντόλιος Γεώργιος, Οδοντίατρος, Φέρες
Γεννήθηκε στην Πυλαία Έβρου το 1955. Εκλέχθηκε Δήμαρχος Φερών και στη συνέχεια πρώτος αιρετός Νομάρχης Έβρου από τον Ιανουάριο 1996 μέχρι το Δεκέμβριο του 2002. Εκλέχθηκε βουλευτής Έβρου με το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές της 7ης Μαρτίου 2004 και της 16 Σεπτεμβρίου 2007.

Δεν τα κατάφεραν να μπουν στη Βουλή
Εκτός των ανωτέρω υπάρχει και μια μεγάλη ομάδα διακεκριμένων γιατρών του Νομού που κατήλθαν υποψήφιοι, πλην όμως δεν εξελέγησαν βουλευτές. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι:
Σπύρος Τσινταράκης, Ιατρός – Παθολόγος από την Αλεξανδρούπολη υποψήφιος με τους Φιλελευθέρους το 1946 και το 1950. Μενέλαος Μπρίκας, ιατρός από το Σουφλί, με τους Φιλελευθέρους το 1946. Χρήστος Σαμαράς, ιατρός – παθολόγος, από την Αλεξανδρούπολη, με το Εθνικό Κόμμα Ελλάδος το 1946 και το 1950. Κωνσταντίνος Μπαρμπόπουλος, ιατρός – παθολόγος από την Αλεξανδρούπολη, με το Μέτωπο Εθνικής Αναδημιουργίας το 1950. Μιχαήλ Φραγκάκης, ιατρός – ψυχίατρος, από το Διδυμότειχο, με το ΠΑΣΟΚ το 1974. Γεώργιος Καρτάλης, Καθηγητής Παθολογίας Δ.Π.Θ. με το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 2000. Χρήστος Τερζούδης, Φαρμακοποιός από το Σουφλί με τους Φιλελευθέρους το 1958.

Ιατρική και Τοπική Αυτοδιοίκηση

Τέλος υπάρχει και μια κατηγορία από τον ιατρικό χώρο που προσέφερε πάρα πολλά σε έναν άλλο χώρο της πολιτικής. Αυτόν της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Πέραν των όσων διετέλεσαν και βουλευτές και αναφέρθηκαν πιο πάνω, στη κατηγορία αυτή εντάσσονται οι Ιατροί Παθολόγοι Μενέλαος Μαστράφης και Τριαντάφυλλος Αρβανιτίδης, οι οποίοι διετέλεσαν Δήμαρχοι Αλεξανδρούπολης. Ο πρώτος από τον Μάιο του 1951, όταν έγιναν οι πρώτες μεταπολεμικές εκλογές, μέχρι το 1953, που παραιτήθηκε λόγω ασυμβίβαστου με την ιδιότητα του ιατρού του ΙΚΑ. Και ο δεύτερος από 1ης Ιανουαρίου 1999 μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2003. Είναι δε πολλοί οι προερχόμενοι από τον Υγειονομικό χώρο που είτε διεκδίκησαν δημαρχιακούς θώκους και απέτυχαν (Ι.Καβαρατζής, Μ.Παπουτσέλης, Γ.Καϊσας, Σ.Δευτεραίος) ή εξελέγησαν ως Δημοτικοί Σύμβουλοι και άσκησαν καθήκοντα Αντιδημάρχων στον Δήμο Αλεξανδρούπολης (Γ. Θωμαϊδης, Γ. Κουτσομπάνης κ.λ.π.) και Βασίλης Στάθης στον Δήμο Διδυμοτειχου.

Βιβλιογραφία:
Δρ Σταμάτη Γεωργούλη: Αφιέρωμα στην κοινοβουλευτική Θράκη – Θρακικά Χρονικά
τ.14 - 2004
Θόδωρου Ορδουμποζάνη: Η μεταπολεμική Κοινοβουλευτική πορεία του Έβρου 1946-1981.
Επαρχιακός Τύπος 1981 σε 22 συνέχειες.
Θεόδωρου Κυρκούδη: Ιατροί και Ιατρική στη Θράκη
Αθανασίου Κριτού: Αλεξανδρούπολη. Η εκατοντάχρονη ιστορία της 1878–1978


(Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Ιατρικές ώρες» τ. 4ο Απρίλιος 2008 σελ. 27-29 στη στήλη «Ιστορικές αναδρομές», του Ιατρικού Συλλόγου Έβρου).-